کتاب حکمت‌های الهی

چرا قرآن سوزی در اروپا اوج گرفته است؟!

۲ - اتمام حجت با پیام‌ها ی حکیمانه

پيامهاى حكيمانه و رساى قرآن، اتمام‌حجّت الهی بر خلق:
وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِيهِ مُزْدَجَرٌ حِكْمَةٌ بالِغَةٌ فَما تُغْنِ النُّذُرُ.^[^۳۱] ^[^۳۲]

به اندازه کافی برای بازداشتن از بدیها اخبار (انبیا و امتهای پیشین) به آنان رسیده است! • این آیات، حکمت بالغه الهی است اما انذارها (برای افراد لجوج ) فایده نمی‌دهد"
سپس می‌افزاید: " این آیات حکمت بالغه الهی است، و اندرزهایی است عمیق و رسا، اما این انذارها برای این افراد لجوج مفید نیست، و به حال آنها سودی ندارد" (حکمة بالغة فما تغن النذر) .خلاصه اینکه در" فاعلیت فاعل" هیچ نقصی نیست، هر چه هست در قابلیت قابل، و گرنه آیات الهی، پیامبران بزرگ، اخباری که از امم پیشین رسیده، و خبرهایی که از قیامت به آنها داده می‌شود هر کدام حکمتی بالغ و رساست که می‌تواند در روح و جان آنها اثر بگذارد اگر کمترین آمادگی روحی وجود داشته باشد. ^[^۳۳^]

رسایی پیامهای حکیمانه

پيامهاى حكيمانه قرآن، در اوج كمال و رسايى:
وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِيهِ مُزْدَجَرٌ حِكْمَةٌ بالِغَةٌ فَما تُغْنِ النُّذُرُ.^[^۳۴^] ^[^۳۵^]

به اندازه کافی برای بازداشتن از بدیها اخبار (انبیا و امتهای پیشین) به آنان رسیده است! • این آیات، حکمت بالغه الهی است اما انذارها (برای افراد لجوج) فایده نمی‌دهد"
حکمت" به معنای کلمه حقی است که از آن بهره برداری شود، و کلمه" بالغه" از ماده بلوغ است که به معنای رسیدن هر رونده‌ای است به آخرین حد مسافت، ولی به طور کنایه در تمامیت و کمال هر چیزی هم استعمال می‌شود، پس" حکمت بالغه" آن حکمتی است که کامل باشد، و از ناحیه خودش نقصی و از جهت اثرش کمبودی نداشته باشد. ^[^۳۶^]

۴ - حکمت در نگاه امام خمینی

امام خمینی حکمت را همان معارف نورانی در قلب می‌داند که کاشف، رابط و نسبت حق با خلق می‌باشد، از این رو حکیم اگر حکیم است و نسبت حق را با خلق و خود را با حق فهمید، کبر و تکبر در قلب او راه نمی‌یابد؛ اما اگر یک سری مفاهیم و اصطلاحات در خود جمع کرد در این صورت چنین قلبی از حکمت بی‌خبر است.^[^۳۷^]
به باور امام خمینی حکمت و حکیم در زبان مردم، کسی است که کارش از روی اتقان و سنجش باشد؛ یعنی کسی که امر معاد و معاش و رفتار و کردار خود را روی میزان اتقان و احکام بنا گذاشته باشد و عقایدش را با موازین متقن تحصیل نموده است.^[^۳۸^]
به اعتقاد ایشان بر انسان لازم است که اصول اخلاق را در حدّ متوسط تحصیل کند و قوه علم را طوری تربیت کند که نفس مشتاق علوم الهی شود و اگر قوه علم معتدل و ملکه انسان شود این همان حکمت است که قرآن درباره آن فرموده (مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ اُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً)^[^۳۹^]

و این حکمت همان اتقان و سنجش است.^[^۴۰^]

امام خمینی با استناد به کلام برخی اهل معرفت معتقد است حکیم کسی است که خلع بدن بکند و هر وقت اراده کند بتواند بدن را رها و مجرد شود.^[^۴۱^]

امام خمینی در آثار خود کوشیده است حکمت را در باب اخلاق به روشنی تفسیر و تبیین کند از این رو نقاط اعتدال و افراط و تفریط را اصل تبیین اصول اخلاقی می‌داند و حدّ اعتدال این قوای انسانی را حکمت می‌داند.^[^۴۲^]

۵ - پانویس

۱.	↑ بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.
۲.	↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۳۹۴.
۳.	↑ بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.
۴.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۵۱۲.
۵.	↑ بقره/سوره۲، آیه۲۳۱.
۶.	↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲، ص۳۵۶.
۷.	↑ آل‌عمران/سوره۳، آیه۵۸.
۸.	↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۳، ص۳۳۲.
۹.	↑ آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۴.
۱۰.	↑ نساء/سوره۴، آیه۱۱۳.
۱۱.	↑ یونس/سوره۱۰، آیه۱.
۱۲.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۲۱۵.
۱۳.	↑ هود/سوره۱۱، آیه۱.
۱۴.	↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۰، ص۲۰۶.
۱۵.	↑ رعد/سوره۱۳، آیه۳۷.
۱۶.	↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۱، ص۵۱۱.
۱۷.	↑ نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۵.
۱۸.	↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۶۰۵.
۱۹.	↑ اسراء/سوره۱۷، آیه۳۹.
۲۰.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۱۲۵.
۲۱.	↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۲.
۲۲.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۹.
۲۳.	↑ احزاب/سوره۳۳، آیه۳۴.
۲۴.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۹۶.
۲۵.	↑ زخرف/سوره۴۳، آیه۴.
۲۶.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۹.
۲۷.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۴.
۲۸.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۵.
۲۹.	↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۲۸۳.
۳۰.	↑ جمعه/سوره۶۲، آیه۲.
۳۱.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۴.
۳۲.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۵.
۳۳.	↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۲۱.
۳۴.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۴.
۳۵.	↑ قمر/سوره۵۴، آیه۵.
۳۶.	↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۹، ص۹۱.
۳۷.	↑ خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۹۱-۹۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.
۳۸.	↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۳۶۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.
۳۹.	↑ بقره/سوره۲، آیه۲۶۹.
۴۰.	↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۳۶۲-۳۶۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.
۴۱.	↑ خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۹۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.
۴۲.	↑ خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۱، ص۵۲۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.

نظرات شما عزیزان: